Jak siać kukurydzę na ziarno?

Siew kukurydzy na ziarno – termin

Optymalny termin siewu kukurydzy przypada pomiędzy 20 kwietnia a 5 maja. Jednak to temperatura gleby decyduje o właściwym momencie na rozpoczęcie siewów. W jakiej temperaturze siać kukurydzę? Na głębokości 10 cm powinna ona wynosić nie mniej niż 8°C. Ponadto w przypadku uprawy odmian o większych wymaganiach cieplnych siew należy opóźnić o około 5–6 dni. Oznacza to, że rolnicy uprawiający kukurydzę w okolicach Dolnego Śląska mogą przystąpić do siewu najszybciej, a najpóźniej ci na północy kraju oraz w rejonach podgórskich. 

Sezon sezonowi nierówny, dlatego to właśnie termometr glebowy pozwala ustalić właściwy termin siewu kukurydzy w Polsce. Przed siewem warto również sprawdzić długoterminową prognozę pogodę. Należy bowiem unikać siewów przed nadejściem ochłodzenia, w szczególności kiedy ma ono wystąpić równocześnie z intensywnymi opadami deszczu. Za fenologiczny termin siewu kukurydzy przyjmuje się początek kwitnienia roślin wskaźnikowych, takich jak: mniszek lekarski, czeremcha pospolita, czereśnia, tarnina czy czarna porzeczka. W praktyce odgrywają one rolę „naturalnego termometru”. 

O terminie siewu w dużej mierze decyduje typ ziarna kukurydzy. Jeśli nie wybrałeś jeszcze materiału siewnego na ten sezon, zobacz, czym powinieneś kierować się przy wyborze odmiany kukurydzy na ziarno.

Siew wczesny czy siew późny?

Zarówno zbyt wczesny, jak i zbyt późny siew kukurydzy na ziarno jest niekorzystny dla prowadzonej uprawy i wpływa na jej opłacalność. Zastanawiasz się, z jakimi konsekwencjami powinieneś się liczyć?

Siewy zbyt wczesne:

• Większe ryzyko wymarznięcia plantacji po przymrozkach wiosennych.
• Zbyt wilgotna gleba przyczynia się do opóźnienia i osłabienia wschodów roślin, co może wpływać również na ich zmniejszoną obsadę.
• Przedłużający się okres wschodów zwiększa ryzyko uszkodzenia roślin przez szkodniki glebowe oraz infekcje powodowane przez pojawiające się w tym czasie patogeny. 

Siewy zbyt późne:

• Zbyt przesuszona gleba w maju zwiększa ryzyko wystąpienia słabszych wschodów.
• Wytworzenie większej masy wegetatywnej kosztem słabszego zawiązywania ziarna.
• Konieczność wyboru odmian wcześniejszych (o niższym FAO), które najczęściej plonują niżej od tych późniejszych.

Obsada kukurydzy na ziarno

Ustalając gęstość siewu kukurydzy, należy uwzględnić panujące na danym stanowisku warunki środowiskowe. W katalogach materiału siewnego możemy znaleźć zalecaną dla danej odmiany obsadę. Często rekomendacje te uwzględniają już wartość stanowiska. 

W przypadku gleb mocniejszych – najczęściej zimniejszych, ale też charakteryzujących się wyższą wilgotnością – obsada roślin na jednostkę powierzchni może być wyższa niż na stanowiskach średnich oraz słabszych, skłonnych do przesuszania się. 

W praktyce rolnicy często chcąc zrekompensować gorszą wartość pola, stosują większą gęstość obsady. Niestety w przypadku braku nawadniania zbyt duże zagęszczenie roślin wpływa na szybsze wyczerpanie zasobności gleby w wodę, przyczyniając się do wypadania roślin lub nieosiągnięcia przez nie optymalnego etapu rozwoju w odpowiednim czasie. 

Znaczenie ma również kierunek użytkowania kukurydzy oraz wczesność wybranej odmiany. W przypadku uprawy na ziarno należy stosować mniejsze zagęszczenie niż w wypadku uprawy na kiszonkę. Pozwala to na wytworzenie przez rośliny mniejszej biomasy, osiągnięcie dojrzewania w terminie oraz koncentrację skumulowanej energii w kolbach. Mniej wrażliwe na zwiększoną obsadę są wytwarzające mniejszą biomasę wczesne odmiany kukurydzy.

Głębokość siewu kukurydzy na ziarno

Głębokość siewu kukurydzy może wynosić od 2 do 8 cm, jednak należy pamiętać, że są to wartości skrajne. W praktyce – w zależności od typu gleby – kukurydzę najczęściej wysiewa się na głębokość 3–6 cm. Na stanowiskach lżejszych sieje się ją głębiej (na 5–6 cm), z kolei na cięższych nieco płycej (na 3–4 cm). 

Głębszy wysiew kukurydzy zapewnia lepsze uwilgotnienie podłoża, jednak niesie ryzyko zbyt niskiej temperatury wokół ziarniaka, co spowoduje spowolnienie wschodów rośliny. W związku z tym w przypadku wczesnego siewu – kiedy uwilgotnienie gleby jest wystarczająco wysokie – zaleca się umieszczanie nasion płycej. W tym czasie większym zagrożeniem ograniczającym kiełkowanie jest temperatura gleby. Sytuacja jest odwrotna w przypadku siewów opóźnionych, kiedy największym problemem jest deficyt wody.

Źródła

Borowiecki J., Machul M., Malysiak B., Plonowanie nowych odmian kukurydzy na ziarno w zależności od gęstości siewu. Pamiętnik Puławski. 1999, 117, s. 49-59. [Google Scholar]

Gąsiorowska B., Makarewicz A., Płaza A., Nowosielska A., Plon ziarna i cechy kolb kukurydzy wysiewanej w różnych terminach. Fragmenta Agronomica. 2009, 26 (2), s. 55-63. [Google Scholar]

Grzalak B., Zarski J., Wpływ nawadniania kroplowego i nawożenia azotem na plonowanie dwóch odmian kukurydzy na glebie bardzo lekkiej. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. 2009, 6. [Google Scholar]

Lisowicz F., Wpływ terminu siewu na stopień uszkodzenia roślin przez ploniarkę zbożówkę (Oscinella Frit L.) oraz na plon kukurydzy. Prace Naukowe Instytutu Ochrony Roślin. 1985, 27 (1), s. 107-114. [Google Scholar]

Machul M., Jak siać kukurydzę? Raport Rolny. 2005, 04, s. 54-55. [Google Scholar]

Markowski A., Kilka prawd o siewie kukurydzy. Wiadomości Rolnicze. Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie. 2011, 04, s. 27. [Google Scholar]

Niedziołka I., Aktualne problemy siewu ziarna kukurydzy. Problemy Inżynierii Rolniczej. 1998, 06 (2), s. 21-30. [Google Scholar]

Sulewska H., Jak siać kukurydzę. Kukurydza. 1994, 1, s. 5-6. [Google Scholar]

Sulewska H., Ptaszyńska G., Termin siewu i obsada roślin w uprawie kukurydzy na ziarno. Poradnik Gospodarski. 2004, 04, s. 12. [Google Scholar]

Szmigiel A., Oleksy A., Wpływ gęstości siewu na plon ziarna odmian kukurydzy o różnej klasie wczesności. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. 2004, 231, s. 437-444. [Google Scholar]