2023-07-07

Zaktualizowany 2023-07-28

Wymagania glebowe kukurydzy na ziarno

Kukurydza na ziarno z powodzeniem uprawiana jest zarówno na dobrych jak i słabszych glebach. Jednak wyciągnięcie z tego faktu wniosku, że wymagania glebowe kukurydzy na ziarno są niskie, będzie nadmiernym uproszczeniem. Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu nieco bliżej.

wymagania glebowe kukurydzy

Na jakich glebach uprawia się kukurydzę na ziarno?

Rzeczywiście kukurydza na ziarno uprawiana jest niemal na wszystkich rodzajach gleb. Wyjątek stanowią ziemie ciężkie i podmokłe, które ze względu na swoją specyfikę nie zapewniają roślinom właściwych warunków na starcie. Problem tkwi bowiem w zbyt wolnym nagrzewaniu się takich typów gleb w okresie wiosennym. 

Natomiast na glebach lekkich piaszczystych możemy osiągać bardzo dobre rezultaty w uprawie kukurydzy na ziarno. Wymagania glebowe kukurydzy w dużym stopniu zalezą od konkretnej odmiany. Dlatego jednym z filarów wysokiego plonowania kukurydzy będzie dopasowanie odmiany kukurydzy na ziarno do warunków, jakimi dysponujemy na polu.

Czy kukurydza wymaga żyznej gleby?

Żyzna gleba nie jest warunkiem koniecznym do osiągania satysfakcjonujących wyników w uprawie kukurydzy na ziarno. Jednak warto pamiętać, że siew kukurydzy na żyznych ziemiach pozwala na wykorzystanie potencjału plonowania najbardziej wymagających odmian. Jednak za prawdziwą należy uznać opinię, ze kukurydza (bez względu na kierunek użytkowania) nie ma bardzo dużych wymagań glebowych.

Kukurydza na ziarno – wymagania glebowe

Niezbyt wygórowane wymagania glebowe kukurydzy nie są jednoznaczne z brakiem oczekiwań wobec stanowiska. Ważne jest bowiem odpowiednia uprawa gleby i zaspokojenie potrzeb pokarmowych kukurydzy. Znaczenie właściwego nawożenia jest tym większe, im niższa jest klasa bonitacyjna gleby.

Dobór odmian kukurydzy do rodzaju gleby

wymagania glebowe - kukurydza
Na glebach lekkich piaszczystych możemy osiągać bardzo dobre rezultaty w uprawie kukurydzy na ziarno.

Z powyższych informacji możemy wciągnąć wniosek, że kukurydzę możemy uprawiać niemal na wszystkich typach gleb, ale warunkiem powodzenia jest dobór odmiany do właściwości stanowiska.

Warto pamiętać, że dobór odmian to nie tylko kwestia żyzności gleby. Podstawowym kryterium jest klasa wczesności, która powinniśmy dopasować do regionu, w którym uprawiamy kukurydzę. Inne czynniki to choćby wigor początkowy, czy odporność na okresowe niedobory wody.

Wybór odmiany kukurydzy na ziarno a rodzaj gleby

Rodzaj gleby, na której możemy wysiać daną odmianę, jest zawsze określony przez hodowlę i z pewnością nie warto ignorować tych informacji. Odmiany z największym potencjałem plonowania mają jednocześnie największe wymagania glebowe. 

Nie warto jednak ulegać pokusie ogromnego plonu, jeżeli nie dysponujemy odpowiednim stanowiskiem. Lepszy wynik uzyskamy bowiem, gdy wybierzemy odmianę kukurydzy o wymaganiach glebowych adekwatnych do tych panujących  na naszym polu.

Jakie odmiany kukurydzy na ziarno na słabe gleby wybrać?

Aby odpowiedzieć sobie na pytanie, jaka odmiana kukurydzy na ziarno na słabe gleby będzie najlepsza, warto zastanowić się, co w praktyce wynika z właściwości stanowiska, którym dysponujemy.

Nieco uogólniając, spróbujmy scharakteryzować słabsze gleby. Po pierwsze, ziemie lekkie i piaszczyste szybko się nagrzewają. W przypadku kukurydzy to poważny atut. Pozwala bowiem na wcześniejsze  siewy. Z kolei dzięki takiemu terminowi siewu dajemy kukurydzy możliwość skorzystania z pozimowych zasobów wody, które drastycznie maleją z każdym  tygodniem.

To prowadzi nas do zwrócenia uwagi na odmiany kukurydzy na ziarno z dobrym wigorem początkowym. Jest to cecha pozwalająca roślinom optymalnie wykorzystać warunki panujące w początkowych fazach rozwojowych, co skutkuje lepszym przygotowaniem kukurydzy na niedostatki wody, jakich wystąpienie na piaszczystej glebie jest nieuniknione.

Powyższe sugestie nie wyczerpują tematu, gdyż to, jaka kukurydza na ziarno na słabe gleby nada się najlepiej zależy od wielu indywidualnych uwarunkowań dotyczących zarówno stanowiska jak i odmiany. Im więcej z nich uwzględnimy, tym lepiej nasza kukurydza na słabe gleby na ziarno będzie plonowała.

Siew kukurydzy – wymagania glebowe, uprawa, terminy

wymagania glebowe kukurydzy
Aby dobrać odmianę kukurydzy na ziarno na słabe gleby, warto zastanowić się, co w praktyce wynika z właściwości stanowiska, którym dysponujemy.

Poza doborem odmiany kukurydzy na ziarno o wymaganiach glebowych odpowiadających stanowiskom, jakimi dysponujemy, bardzo ważne są nasze decyzje dotyczące zabiegów agrotechnicznych. Dotyczy to zarówno uprawek przedsiewnych jak i samego siewu.

Niezwykle istotna dla wysokości plonu kukurydzy jest efektywna ochrona herbicydowa. Decydując o wyborze technologii odchwaszczania kukurydzy, powinniśmy uwzględnić przedplon, presję agrofagów oraz wilgotność gleby w czasie siewu. Jeśli susza nie doskwiera nam na tym etapie prac, warto rozważyć zabieg przedwschodowy.

O czym trzeba pamiętać, przygotowując stanowisko dla kukurydzy?

Pierwsza kwestia to przygotowanie gleby do siewów. Sposób uprawy powinniśmy dostosować do typu gleby i poziomu jej wilgotności. Problemy z nadmiarem wody w glebie występują jednak znacznie rzadziej niż jej deficyty. Więc na ogół ograniczamy prace uprawowe do minimum pozwalającego na stworzenie odpowiednich warunków do siewu, bez ryzyka nadmiernego przesuszania gleby.

Temperatura gleby do siewu kukurydzy

Kolejna kwestia to termin siewu. Jak już wyżej wspominaliśmy, warunkiem prawidłowych wschodów kukurydzy jest siew w ogrzaną glebę. Przyjmuje się, że minimalna temperatura gleby to 8°C. W praktyce często bierzemy jednak pod uwagę nie pomiary, a wskaźniki fenologiczne. Najpopularniejszym takim sygnałem jest kwitnienie mniszka lekarskiego, co często jest błędem. 

Kwitnienie mniszka lekarskiego może bowiem być bardzo złym prognostykiem dla siewu kukurydzy, gdyż w określonych warunkach może on zakwitnąć nawet na miesiąc przed tym jak warunki staną się optymalne dla siewu kukurydzy. Dlatego musimy się skupić na temperaturze gleby na głębokość siewu mierzonej rano na uprawionej glebie.

Sprawdź także: Nawożenie kukurydzy na ziarno

Bibliografia

Czyż E. A., Wpływ systemów uprawy roli na wybrane właściwości fizyczne gleby i plonowanie kukurydzy w monokulturze. Pamiętnik Puławski. 2005, 140, s. 35-47. [Google Scholar]

Górnaś Z., Uprawa kukurydzy na ziarno – można i na Pomorzu. Magazyn Rolniczy AURA. 2004, 05, s. 13. [Google Scholar]

Kaszkowiak E., Kaszkowiak J., Plon i wydajność bioetanolu z kukurydzy w warunkach gleb lekkich. Inżynieria i Aparatura Chemiczna. 2013, 2, s. 56-57. [Google Scholar]

Martyniak L., Podstawy rejonizacji uprawy kukurydzy na ziarno w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1979, 224, s. 207-218. [Google Scholar]

Rojek S., Zelniker E., Mosz J., Wpływ deszczowania i nawożenia na strukturę plonów i wartość paszową mieszańców kukurydzy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 1982, 236, s. 339-349. [Google Scholar]

Sowiński J., Liszka-Podkowa A., Wielkość i jakość plonu świeżej i suchej masy kukurydzy (Zea mays L.) oraz sorga cukrowego (Sorghum bicolor (L.) Moench.) na glebie lekkiej w zależności od dawki azotu. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. 2008, 07 (4), s. 105-115. [Google Scholar]

Strzemski M., Gleby Polski stosowane pod uprawę kukurydzy. Postępy Nauk Rolniczych. 1955, 02 (5), s. 26-31. [Google Scholar]

Szmigiel A., Oleksy A., Frak P., Produkcja kukurydzy w województwie małopolskim. Fragmenta Agronomica. 2012, 29 (3), s. 152-159. [Google Scholar]

Weber A., Waligóra H., Wymagania glebowe i pokarmowe kukurydzy. Hodowca Bydła. 2014, 03, s. 16-22. [Google Scholar]